In dit artikel beschrijven we de achtergrond en het verloop van een psychodynamische groepstherapie. Wat zijn daarin de taken en verantwoordelijkheden van de therapeut en wat die van de patiënten?
Bij zorgverleners die er niet mee vertrouwd zijn, roept de term ‘psychodynamische groepstherapie’ ongetwijfeld vragen op. Welnu, dé psychoanalyse, dé psychoanalytische psychotherapie of dé psychodynamische therapie bestaan niet; er zijn diverse ‘stromingen’, ‘scholen’ en ‘richtingen’ die zich in hun behandelmodellen op één of meerdere van de stam70therapieën baseren. Die verscheidenheid kan een rijkdom zijn, ware het niet dat de verschillende ‘scholen’, richtingen en/of beroepsverenigingen met elkaar wedijveren.
De groepstherapie die wij cliënten vanuit onze privépraktijk aanbieden is eclectisch; deze is ontleend aan werk van auteurs die vooral afkomstig zijn uit de meer pragmatische, Angelsaksische richting in de psychodynamische therapie. Ze behandelen eerder kortdurend en face-to-face, met aandacht voor onbewuste of automatische relatiepatronen en denkprocessen. In tegenstelling tot de Romaanse (Lacaniaanse) therapieschool – waar het behandeltraject vaak meerdere jaren van vrij associëren op de divan beslaat om inzicht te verkrijgen in onbewuste driften – genereerden auteurs van de Angelsaksische school een veelheid aan kortdurende, evidencebased therapieën.1,2
De therapiegroep
Onze ambulante therapiegroep is een halfopen groep; wanneer leden vertrekken, worden die ‘vervangen‘ door nieuwkomers. De behandelgroep, die inmiddels enkele jaren bestaat, telt gemiddeld zes deelnemers. De wekelijkse groepsbijeenkomsten worden door twee therapeuten (de auteurs, red.) begeleid en groepsleden komen bij ons op verwijzing van de eerstelijnszorg, of het betreft de voortzetting van behandeling na een opname. Sommige cliënten hebben dus al ervaring met een gespreksgroep in een residentiële of semi-residentiële behandelsetting, anderen hebben alleen deelgenomen aan een socialevaardigheidstraining of psycho-educatieve groep, weer andere deelnemers zitten voor het eerst in een
