Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Klik-aas: hulp helpt niet!

Na ‘Het misverstand psychotherapie' bracht arts en systeemtherapeut Flip Jan van Oenen onlangs een nieuw boek uit: Verdragen. Over de hulp helpt-mythe.
foto: Christiaan Krop
 Volgens Van Oenen neemt de effectiviteit van nieuwe psychotherapeutische modellen al jaren niet meer toe, is het idee dat hulp helpt een mythe en moeten we leren onze psychische problemen te verdragen, want ‘we blijken onszelf te kunnen redden’. Beter wordt het niet! ‘En dat geeft niets,’ meent Van Oenen. Oef! Ik zie me dit al tegen mijn vriendin Brenda zeggen, samen met de boodschap dat hulp niet helpt. Brenda leed onder een ernstige bipolaire stoornis. Leed inderdaad. Verdragen deed ze haar klachten als geen ander, maar ze bleek zichzelf desondanks niet te kunnen redden en pleegde afgelopen oktober zelfmoord. Ze laat een man en drie jonge kinderen na.
Psychotherapie helpt niet, verdragen moeten we. Het zijn klinkende clickbaits die schreeuwen om aandacht. Maar zijn ze ook waar? Nee, dat hoef ik u niet te vertellen. Psychotherapie helpt wel. Daar is veel wetenschappelijk bewijs voor. Natuurlijk, niet elke vorm, niet bij iedereen, niet altijd, en ook niet altijd evenveel, maar helpen doet het. Ook de tijd helpt, en veerkracht. Plus andere interventies als medicatie, sociale steun en leefstijl. Die kunnen ook allemaal een beetje helpen.
‘Snelle clickbaits helpen niet’
Dat weet Van Oenen ook wel, zo blijkt uit zijn boeken. Maar waarom dan die onware en potentieel schadelijke oneliners? Om de aandacht en boekverkoop? De boodschap dat psychotherapie niet werkt kan mensen in psychische nood ervan weerhouden om hulp te zoeken, want ‘het helpt toch niet’. De uitspraak dat we onszelf kunnen redden versterkt het stigma op psychische klachten, want ‘kennelijk had ik beter mijn best moeten doen’. Ik denk weer aan mijn vriendin en aan al die anderen die het zonder hulp gewoon niet redden, en soms zelfs met hulp niet. Woorden doen ertoe.

NB: Een clickbait, klik-aas, is een titel of zin bedoeld om mensen nieuwsgierig te maken en om hen digitaal op je stukje te laten klikken. Ik heb er eentje boven deze column gezet, om u te verleiden verder te lezen.

Remke van Staveren
is moeder, echtgenote, vriendin, buurvrouw, auteur en psychiater bij Buurtzorg T.