Als systeemtherapeut draaide ik mee in een programma voor kinderen die klem zitten tussen hun ruziënde gescheiden ouders. In vier gesprekken met de ouders wordt getracht helder te krijgen wat er nodig is om de kinderen uit hun benarde situatie te krijgen. Om een indruk te krijgen van hun situatie spreken we vaak met de kinderen. Wat ze dan vertellen is meestal schokkend, maar wat ze niet vertellen – en wat je wel voelt als je met hen spreekt – is vaak nog veel erger.
Zo gold dat ook voor de negenjarige Carlo, wiens ouders zes jaar geleden zijn gescheiden. Trillend als een rietje liep hij met mij mee naar mijn kamer, ‘ik vind het spannend’, zei hij. Papa en mama hadden hem gelukkig wel gezegd dat hij alles tegen me mocht zeggen. Toen ik aangaf dat de situatie voor hem vast moeilijk was, omdat hij niet wilde kiezen tussen zijn ouders, knikte hij. Hij vertelde dat hij bij zijn moeder woonde en in de weekenden naar zijn vader ging. Mama bracht hem dan naar de parkeerplaats van Bureau jeugdzorg waar zijn vader hem oppikte; onder toeziend oog van de gezinsvoogd, om ruzie tussen ouders te voorkomen.
Toen ik hem vroeg om mij iets over zijn ouders te vertellen, kwam Carlo wat meer los en toen hij me toevertrouwde dat mama vaak boos werd, begon hij te huilen. Hij had het gevoel dat hij het niet goed kon doen en snapte niet waarom ze boos op hem werd. Na een paar minuten zag ik de angst in zijn ogen verschijnen en droogde hij zijn tranen. ‘Mama kan ook heel lief zijn’, zei hij snel. Verder vertelde hij dat zijn papa ook vaak boos werd als zijn zoontje vertelde dat mama boos op hem was. Zijn papa zei dan tegen Carlo dat mama een ‘psychiatrisch gestoorde patiënt’ was en dat ze ook altijd boos op hem was geweest. Dan ging papa met dingen gooien en belde hij mama op om haar uit te schelden. Op mijn vraag wat Carlo dan deed en hoe dat dan voelde, antwoordde hij: ‘Ik vind het zielig voor mama, maar ook voor papa en ik wil dan dat ze ophouden met ruzie maken. Dan ga ik naar mijn kamer en vaak moet ik dan huilen. Dan hoor ik papa beneden schelden en daarna gaat hij altijd bier drinken. Dan blijf
