De Zwitserse psychiater Hermann Rorschach (1884-1922) was uitvinder van de ‘Rorschachtest’, of ‘inktvlektest’ (1921). Deze test, lang gebruikt voor psychodiagnostische technieken, bestaat uit verschillende symmetrisch opgebouwde inktvlekken. De patiënt krijgt de vraag: ‘Wat zou dit kunnen zijn?’, en vervolgens: ‘Wat in de plaat maakte dat u het zag zoals u het zag?’ Na een analyse van de uitkomsten worden hypothesen opgesteld over de persoonlijkheid van de patiënt.

Rorschach werkte aan de universiteitskliniek Burghölzli bij Zürich, in een tijd dat ook Carl Jung er zijn psychoanalytische associatietesten ontwierp. Roschach wist dat de theoretische basis van zijn tests wankel was en riep steeds om meer onderzoek. Tegelijkertijd twijfelde hij aan de wetenschappelijke standaardisering en abstrahering. Ging men daarin te ver, dan deed men volgens hem onvoldoende recht aan het individu. Zo verwoordde hij toen al de tweespalt die de wetenschap tot op heden bezighoudt. Op de middelbare school had Rorschach de bijnaam Klex (‘inktvlek’). Niemand weet waarom, maar dat zijn vader tekenleraar was, zal daarbij hoogstwaarschijnlijk een rol hebben gespeeld.

Bronnen: