Veiligheid speelt een steeds belangrijkere rol in ons vakgebied, en dat is een goede zaak. Niet alleen kijkt de samenleving kritischer naar de manier waarop de ggz omgaat met mensen die een gevaar vormen voor anderen, ook in de dagelijkse patiëntenzorg speelt veiligheid een grote rol. Voor zaken als het voorschrijven van medicatie of het separeren van patiënten gelden steeds meer veiligheidsvoorschriften. Dat voorschriften en regelgeving werkelijk tot meer veiligheid zouden leiden, is echter wat mij betreft geen uitgemaakte zaak. Ik pleit ervoor dat de ethiek een grotere rol gaat spelen in ons denken over veiligheid. Hierbij biedt de in de luchtvaart ontwikkelde Just Culture-filosofie een goed richtsnoer.
Ontslag door vliegangst
Onlangs diende voor de Engelse rechter een geruchtmakende zaak. Een piloot van de Engelse luchtvaartmaatschappij Flybe was door zijn werkgever ontslagen omdat hij een ernstige vorm van vliegangst had ontwikkeld, waardoor hij zijn werk niet meer veilig zou kunnen doen. Wat was het geval? Jarenlang had de piloot probleemloos gefunctioneerd op de Bombardier Q-400, een turbopropvliegtuig voor de korte afstanden. Op een dag werd hij gepromoveerd naar een ander vliegtuigtype, de Embraer Regional Jet, een straalvliegtuig waarmee langere vluchten werden uitgevoerd. Tijdens een van deze langere vluchten kreeg de piloot last van buikpijn en misselijkheid, en al gauw breidden deze klachten zich uit tot paniekaanvallen bij alle vluchten op de Embraer. Ondanks behandeling met onder meer Cognitieve Gedragstherapie en medicatie bleven de klachten bestaan, waardoor de piloot uiteindelijk werd ontslagen. Hij vocht
