Krijgt u weleens tranen in uw ogen van het verhaal van een patiënt? Voelt u zich weleens overvallen door zijn of haar persoonlijke vragen, zoals: ‘heeft u kinderen?’, of ‘bent u zelf weleens depressief geweest?’ Of stel dat u nog weinig behandelervaring heeft; vertelt u dat dan tegen uw patiënt? En als een dierbare van u door ziekte komt te overlijden, deelt u dat in de spreekkamer?
Het antwoord op dergelijke vragen is afhankelijk van uw beroepsopvatting, maar de vraag of en in hoeverre je als behandelaar persoonlijke informatie met de patiënt deelt, is inherent aan de ontmoeting tussen de hulpvrager en hulpgever, ook in een protocollaire kortdurende cognitieve therapie. Zelfs als je vertrekpunt professionele distantie is en je als behandelaar ‘niets’ onthult, is dat een keuze; dan is dat wat jij van jezelf ‘laat zien’. Verschillende patiënten vragen om een individuele benadering, maar één ding is zeker: als professionele behandelaar ontkomen we er niet aan om voor onszelf te bepalen welke persoonlijke informatie we wel en niet aan de patiënt willen blootgeven. En voor het beantwoorden van die vraag is het cruciaal te weten wanneer zelfonthulling een effectieve interventie kan zijn, en wanneer niet.
Professionele zelfonthulling
Professionele zelfonthulling houdt in dat een (zorg)professional persoonlijke informatie prijsgeeft aan de patiënt.1 Daarbij kan het gaan om persoonlijke gevoelens, gedachten, indrukken, ervaringen, zienswijzen en waarden. De behandelaar kan die informatie verbaal prijsgeven, maar ook non-verbaal; hij kan daartoe zelf het initiatief nemen (‘Ik ben zwanger’), maar
