Peterson raakte met name door zijn teksten en lezingen op sociale media in een politieke wervelwind. Hij zou antifeministische en antimilieustandpunten verdedigen en hij zou vooral jonge mannen aanspreken die hun mannelijkheid kwijtraakten in een knuffelopvoeding. Hij zette zijn colleges en lezingen online en had twee jaar geleden al een miljoen views. Inmiddels is hij een fenomeen en trekt hij met zijn levenslessen volle zalen en miljoenen YouTube-kijkers. Hij wordt geprezen als ‘de invloedrijkste intellectueel van de westerse wereld’ en verguisd vanwege zijn associatie met alt-right en foute ideeën, met name over mannen en vrouwen. Peterson publiceerde twee boeken. Dit jaar kwam 12 regels voor het leven, een remedie tegen chaos uit, dat onmiddellijk (ook in Nederland) een verkoopsucces werd. In The New York Times is Peterson al uitgeroepen tot de invloedrijkste intellectueel van de westerse wereld. Hoe moeten we het nieuwe boek van hem evalueren tegen de achtergrond van ons gezamenlijk vakgebied van de klinische psychologie en psychotherapie?
Wat vanaf de eerste zin opvalt, is dat Peterson zich in zijn schrijfstijl meer een prediker dan een klinisch psycholoog toont. De voornaamste en meest geciteerde bron in zijn boek is de bijbel; God, Adam, Eva, Kaïn en Abel zijn de namen die het vaakst geteld kunnen worden. Zijn associatieve stijl leidt er toe dat hij bij elke leefregel – behalve het steeds terugkerende oude en nieuwe testament – ook de grote filosofen, Freud, Adler en Jung, grote romanschrijvers (met een voorkeur voor Russen, zoals Tolstoi), films, sprookjes en ideologieën de revue laat passeren. Dat kennen we ook uit zijn eerste boek Maps of meaning: the architecture of belief. Het gaat om een cultuurpsychologische studie waaraan hij 14 jaar werkte toen hij aan Harvard verbonden was. Hieruit stamt ook de opmerkelijke associatie die hij maakt tussen chaos en vrouwelijkheid, en orde en mannelijkheid.
Voorts put hij veel uit zijn eigen ervaring, zijn levensloop, de opvoeding van zijn kinderen, maar recente klinische psychologische onderzoeksliteratuur ontbreekt. De psychotherapeutische praktijk klinkt vaak in zijn teksten door en meestal zijn die interessant en getuigen ze van een rijke ervaring. Jammer dat zijn extreme stijl hem dan ook steeds parten speelt, zoals bij zijn omschrijving van een vrouwelijke patiënte: ‘Ze had nog nooit een minuut aandacht van haar ouders gehad’.
Al legt hij zelf het verband niet, de 460 pagina’s over regels voor het leven, roepen onvermijdelijk de associatie op
