Vluchtelingen in de ggz | Syrische vluchtelingen maken nog weinig gebruik van de ggz, maar het aantal aanmeldingen groeit geleidelijk. Een artikel over valkuilen in de diagnostiek en behandeling van deze patiëntengroep.
Brahim is een 32-jarige man van Syrische afkomst die sinds vier jaar in Nederland woont. Hij heeft een voorlopige verblijfsvergunning. Hij woont alleen, in een klein appartement. Zijn ouders en zus wonen aan de andere kant van het land. Hij spreekt goed Nederlands en werkt bij een tuinbouwbedrijf waar hij zich de laatste tijd steeds vaker ziek meldt. Brahim is gespannen, slaapt slecht en heeft nachtmerries. Hij maakt moeilijk contact met anderen, vooral met vrouwen. Soms heeft hij zelfmoordgedachten.
Toch heeft hij een goed contact met zijn baas, en ziet hij één vriend. Met zijn familie heeft hij alleen telefonisch contact. Soms gaat hij fietsen, en hij surft veel op internet. Hoewel hij van huis uit katholiek is, bezoekt hij op zondagen een Nederlands hervormde geloofsgemeente, waar hij wat mensen heeft leren kennen, met wie hij overigens buiten de kerkdiensten om geen contact heeft. Brahim gebruikt geen medicijnen, geen alcohol, maar rookt wel regelmatig cannabis, ter ontspanning.
Hij was nooit eerder bij een psycholoog of psychiater in behandeling, maar omdat de huisarts bang is dat zijn situatie verergert, heeft hij hem naar de ggz doorverwezen. In Brahim’s voorgeschiedenis valt op dat hij een hogere opleiding in de landbouw heeft afgerond, waarna hij kort in het Syrische leger heeft gediend. Om onduidelijke redenen is hij daar voor een paar maanden in een gevangenis vastgezet, zonder proces. Daar werd hij gemarteld, omdat men dacht dat hij contact onderhield met oppositionele groepen. Bij de kennismaking zit Brahim gebogen in zijn stoel, hij maakt een zwakke, sombere indruk en kan de behandelaar moeilijk in de ogen kijken. Hij is knap, heeft een zacht gelaat en maakte een intelligente indruk. Hij heeft inzicht in zijn situatie en is gemotiveerd voor de behandeling.
Depressieve stoornis en PTSS
Brahim’s klachten en problemen wijzen op een depressieve stoornis, met een post-traumatische stress-stoornis (PTSS) door de ervaringen in de Syrische gevangenis. Daarnaast zijn er aanpassingsproblemen, acculturatieproblemen en is er sprake van sociale isolatie. Brahim lijdt onder statusverlies, omdat hij hier in een veel lagere functie werkt dan waarvoor hij in Syrië is opgeleid. Opvallend is verder dat hij zich de Nederlandse taal goed en snel heeft eigengemaakt. De gestelde diagnose is een depressieve stoornis, met een post-traumatische stress-stoornis. Vervolgens kijken we naar de acculturatie- en aanpassingsproblemen.
Geen traumabehandeling
Allereerst is getracht om een traumabehandeling op te zetten, ter verlichting van de PTSS-klachten. De patiënt wil echter geen aandacht
