Luister naar de nieuwe Engelstalige podcast (Un)gendered brains van de Leidse psychologen Lara Wierenga en Marieke Bos.

In deze 4-delige podcast bespreken ze populaire mythes over het brein en signaleren ze opvallende verschillen in diagnoses bij mentale gezondheidsproblemen en neurodiversiteit.De psychologen delen inzichten uit hun eigen studies en spreken met onderzoekers, artsen en beleidsmakers over belemmeringen en mogelijke doorbraken in het onderzoek.

Stereotypering

In de eerste aflevering fileren neurowetenschapper Lara Wierenga en ontwikkelingspsycholoog Marieke Bos enkele populaire simplistische beweringen over sekseverschillen in het brein. Zo hebben mannen gemiddeld wel 11% grotere hersenen, maar dat wil niet zeggen dat ze intelligenter zijn. Een ander bekend voorbeeld is dat mannen beter zijn in ruimtelijk inzicht. Dit verschil valt grotendeels weg als vrouwen getraind worden hier goed in te zijn. Wetenschappelijke bevindingen over verschillen in de hersenen worden vaak uitvergroot, aldus Bos en Wierenga. Dit leidt tot schadelijke stereotypen die versterkend kunnen werken. Bovendien bestaan er binnen de geslachten net zo goed verschillen tussen de hersenen.

Autisme en ADHD

De psychologen wijzen in de Engelstalige podcastserie op opvallende verschillen in diagnoses bij mentale gezondheidsproblemen en neurodiversiteit. Mannen krijgen veel vaker de diagnose autisme of ADHD dan vrouwen. Bij depressie is dat precies andersom: er worden veel minder mannen voor depressies gediagnosticeerd. Hoe kan dat? Mogelijk wordt bij mannen minder snel aan een depressie gedacht als ze klachten hebben, aldus Wierenga. Hierdoor vinden zij moeilijker de weg naar de juiste behandeling. Dat is zorgwekkend; mannen maken wereldwijd aanzienlijk vaker een einde aan hun leven dan vrouwen.

Ook hormonen en omgeving spelen een rol

Wierenga en Bos pleiten voor een multidisciplinaire benadering bij studies naar geslacht – en genderverschillen: bestudeer het brein, de effecten van genetica, de rol van hormonen én de invloed van de sociale en culturele omgeving. In de podcast reflecteren ze op hun eigen onderzoek en ze spreken met wetenschappers, artsen en beleidsmakers over belemmeringen en een mogelijke doorbraak. Wierenga: ‘Als we de rol van geslacht en gender bij psychische aandoeningen beter begrijpen, zijn we ook beter in staat om individuen te diagnosticeren en te behandelen.’ Bos vult aan: ‘We willen meer bewustwording, maar tegelijkertijd is er nog veel onbekend omdat geslacht- en genderverschillen lange tijd genegeerd zijn. Er is dus nog veel onderzoek nodig.’ Het ontsluiten van publicaties door Open Science kan een belangrijke bijdrage leveren aan dit onderzoeksveld, stellen beiden.

Podcast voor professionals, onderzoekers en leken

De podcast is zowel gemaakt voor geïnteresseerde leken als professionals die bijvoorbeeld werken in de GGZ. Daarnaast willen ze andere wetenschappers inspireren sekse en gender mee te nemen in hun onderzoek. Wierenga: ‘Het begrijpen van alle factoren die bijdragen aan neurodiversiteit is een belangrijke stap in de ontwikkeling van precision medicine en een behandeling die beter rekening houdt met individuele verschillen in genen, omgeving en leefstijl.’

Bron: Rijks Universiteit Leiden