Geen kind durven aanraken omdat je bang bent dat je pedofiele neigingen hebt; nergens heen kunnen omdat je vreest dat je bacteriën verspreidt. Het is een kleine greep uit de nare gevolgen die de obsessieve compulsieve stoornis kan hebben. Een nieuwe cognitieve therapie, de Inference Based Approach, biedt uitkomst.
Dat er een nieuwe cognitieve therapie voor obsessieve compulsieve stoornis (OCS) is ontwikkeld, is goed nieuws, want de Inference Based Approach (IBA) is effectief terwijl de patiënt niets engs hoeft te doen. Dat laatste is belangrijk omdat veel patiënten met OCS cognitieve gedragstherapie (CGT) weigeren of niet afmaken omdat ze exposure met responspreventie te beangstigend vinden.
OCS is een ernstige aandoening die een forse wissel trekt op de kwaliteit van leven van de patiënt en diens naasten, en die meestal een chronisch beloop kent. Tot op heden is standaard CGT de meest effectieve behandeling voor OCS. Deze behandeling vraagt van de patiënt om de veiligheidsmaatregelen die hij neemt (dwanghandelingen) achterwege te gaan laten, zodat hij kan ontdekken dat de rampen die hij vreest niet optreden. Dit is moeilijk en soms erg beangstigend, zeker voor patiënten die overtuigd zijn van de noodzaak van hun dwanghandelingen. Veel patiënten weigeren dan ook CGT, of stoppen er vroegtijdig mee. Dat is erg omdat een spontaan herstel van OCS bijna nooit voorkomt. Een ander punt is dat lang niet iedereen (voldoende) opknapt van CGT. Er is dan ook behoefte aan nieuwe behandelingen voor OCS. IBA is zo’n nieuwe behandeling. IBA is niet beangstigend, heeft een ander aangrijpingspunt van dwangklachten dan CGT, en daarmee dus wellicht ook een ander werkingsmechanisme. IBA kan een alternatief zijn voor OCS-patiënten die niet van CGT opknappen of die CGT niet aandurven.
Twijfel
De Canadese grondleggers van IBA, O’Connor, Aardema en Pelissiér, ontdekten dat patiënten met OCS twijfelen of alles wel in orde is op een moment dat er informatie beschikbaar is die deze twijfel kan oplossen. Zij ontwikkelden daarna de IBA-behandeling en vergeleken deze met CGT.1 Ze vonden geen verschil. Wel leek IBA effectiever dan CGT voor patiënten met een slecht realiteitsbesef. Visser en anderen toetsten daarom of IBA inderdaad effectiever is dan CGT voor patiënten met suboptimaal realiteitsbesef.2 Zij vonden dat beide methoden effectief zijn (bij follow-up was Cohen’s d binnen de CGT-groep 2,0, en binnen de IBA-groep 2,4). Zij vonden geen verschil tussen CGT en IBA bij patiënten met een
