Veel psychiatrische patiënten worstelen met slaapproblemen. De gangbare gedachte is dat dit door hun psychische problemen komt. Maar slecht slapen draagt vaak juist bij aan de ernst van hun stoornis, betoogt Marike Lancel, somnoloog bij het expertisecentrum Slaap en Psychiatrie van GGZ Drenthe. ‘Behandelaars zouden veel meer aandacht moeten besteden aan de slaap van patiënten.’
Wanneer spreek je van een slaapstoornis?
‘Daar is sprake van als de slaap niet verloopt zoals je zou willen. In veel gevallen gaat het bij slaapstoornissen om slapeloosheid (ofwel insomnie), maar er zijn ook andere slaapstoornissen, zoals het rustelozebenensyndroom, het verlateslaapfasesyndroom en de obstructieve slaapapneu. In dat laatste geval wordt de bovenste luchtweg tijdens de slaap regelmatig afgesloten en krijgt iemand het benauwd zonder dat hij of zij zich daarvan bewust is. De effecten daarvan kunnen heel heftig zijn en je wordt vaak doodmoe wakker, vermoeider dan voor het slapengaan. Het is alsof je ’s nachts zonder het te weten een marathon hebt gelopen.’
Hebben we niet allemaal wel eens een slechte nacht?
‘Dat is zo, maar we noemen het een stoornis als de slaapproblemen hardnekkig zijn en invloed hebben op het functioneren overdag. Een goede nachtrust zorgt er onder meer voor dat je belangrijke informatie van de dag ervoor opnieuw verwerkt en die in je geheugen opslaat. Je maakt je hoofd als het ware leeg, zodat er ruimte komt voor nieuwe ervaringen. Maar die ruimte komt er niet als je ’s nachts te weinig slaapt of vaak wakker
