Klinisch psycholoog Gerben Beldman schreef een serie artikelen waarin hij de actuele kennis over trauma en schuldgevoelens op een rij zet, zodat behandelaren een beter beeld krijgen van het bestaande behandelaanbod. Het eerste artikel is een inleiding over trauma en schuldgevoelens.
Tot een aantal jaar geleden was er in onderzoek naar en in de behandeling van traumatische gebeurtenissen vooral aandacht voor de angstsymptomen die een traumatische gebeurtenis met zich meebrengt. Zo viel de classificatie PTSS in de DSM onder de groep ‘Angststoornissen’. De laatste jaren is daar verandering in gekomen; er is in toenemende mate aandacht voor het feit dat traumatische gebeurtenissen ook andere emoties dan alleen angst met zich meebrengen en voor het gegeven dat ook andere emoties een centrale rol kunnen hebben in het ontstaan en voortduren van de klachten. Als gevolg daarvan valt PTSS – met het uitkomen van de DSM-5 – niet langer onder de groep ‘Angststoornissen’, maar onder de groep ‘Trauma- en stressorgerelateerde stoornissen’ en zijn woede, schuld en schaamte (naast angst) als primaire negatieve gemoedstoestand in de DSM toegevoegd.
Met name voor schuldgevoelens na traumatische gebeurtenissen is de laatste jaren steeds meer aandacht en dat is belangrijk. Uit onderzoek komt naar voren dat schuldgevoelens samengaan met meer PTSS-symptomen.1 Daarnaast zorgen schuldgevoelens na trauma ook voor zwaardere symptomen, zoals suïcidale ideaties.2 Tot slot lijken schuldgevoelens na trauma in de praktijk – met de eerste-keus PTSS-richtlijnbehandelingen Prolonged Exposure en EMDR – doorgaans minder goed behandelbaar dan de angstklachten. Klinisch psycholoog Iva Bicanic, topdeskundige op het gebied van herstel na seksueel misbruik, stelt zelfs dat schuldgevoelens de meest hardnekkige van alle klachten zijn.3 Aanvullende behandelinterventies zijn dan vaak vereist.
