Op TikTok circuleren tal van video’s met de hashtag #mentalhealthtips, maar veel daarvan bevatten onjuiste of misleidende informatie. Uit een onderzoek van de Britse krant The Guardian blijkt dat meer dan de helft van de populairste video’s hierover dubieuze adviezen geeft of ongefundeerde claims doet over mentale gezondheid. 

De geestelijke gezondheidszorg in Nederland staat onder druk. Wachttijden lopen op en steeds meer mensen kampen met psychische klachten. Hoewel het onderwerp mentale gezondheid hoog op de politieke agenda staat, blijft het beleid achter, vinden Mary Nicolaou, Junus van der Wal en Leonie Elsenburg, onderzoekers bij Amsterdam UMC. Dat is vaak gericht op risicogroepen en het behandelen van symptomen. Terwijl de oorzaken van mentale problemen diepgeworteld zijn in sociale en economische omstandigheden.

Alle inspanningen van werkgevers ten spijt: bijna de helft van alle medewerkers durft niet eerlijk te zijn over hun mentale welzijn als een leidinggevende hiernaar vraagt. Dit blijkt uit nieuw onafhankelijk onderzoek door Censuswide in opdracht van OpenUp, het platform voor mentaal welzijn op de werkvloer.

Het is al jaren bekend dat sommige delen van het brein bij bepaalde psychiatrische aandoeningen kleine afwijkingen laten zien. Het was echter lange tijd niet duidelijk of deze veranderingen in de hersenen komen door de ziekte zelf, door medicatie of door rookgedrag. In een recente studie hebben wetenschappers van de Universiteit Maastricht en Amsterdam UMC veel nieuwe verbanden ontdekt. Bijvoorbeeld dat schizofrenie op zichzelf niet leidt tot veranderingen in de hersenen, maar dat het dunner worden van de hersenschors juist het risico op schizofrenie vergroot. De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Mental Health.

Een nieuwe studie van het Nederlands Herseninstituut brengt in kaart wat de overeenkomsten en verschillen zijn tussen de drie meest voorkomende hersenaandoeningen; slapeloosheid, angst en depressie. Het onderzoek werd gepubliceerd in het blad Nature Mental Health.

Meer laagdrempelige steunpunten buiten de ggz voor lichte mentale problematiek. Betere data-uitwisseling tussen ggz-aanbieders en zorgverzekeraars om de wachtlijsten gericht aan te pakken. Stappen zetten om de cruciale ggz uit de marktwerking te halen. Dat zijn belangrijke punten in de Kamerbrief over de ggz van staatssecretaris Vincent Karremans van Jeugd, Preventie en Sport.

Prestatiedruk, bestaansonzekerheid en een constante competitie, aangejaagd door sociale media en reclames, leiden tot gevoelens van incompetentie, stress en burn-out. We hebben de afgelopen decennia een stijging van mentale gezondheidsproblemen onder met name jongeren gezien, die direct verband houdt met de manier waarop ons huidige economisch systeem werkt, zo laat onderzoek zien. Er bestaat een grote druk om jezelf te optimaliseren, van het perfecte cv tot een vlekkeloze en permanente online aanwezigheid, en dat schept een ongekende psychische druk.    

Het zal je als ggz-professional niet ontgaan zijn en wellicht heb je er inmiddels zelf ook mee te maken: financiële zorgen als gevolg van een falend declaratiesysteem. Sinds 1 januari 2025 is de regelgeving rondom declaraties namelijk veranderd en dat leidde de afgelopen weken tot problemen. Vooral kleine en zelfstandige zorgaanbieders werden door deze onwenselijke situatie getroffen, omdat zij vaak geen ‘vet op de botten’ hebben om langdurig zorg te verlenen zonder betaald te krijgen. Maar gelukkig is er sinds 21 januari 2025 een tussenoplossing voor het declaratieprobleem. Met toestemming van patiënten mogen de gegevens van het DSM/GB-GGZ profiel toch op de nota.

David van den Berg, bijzonder hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam, pleit voor een fundamentele verandering in de GGZ als het om mentale problemen gaat. Geen hokjesdenken meer, maar aandacht voor de complexe wisselwerking tussen biologische, psychologische en sociale factoren. Op 13 december spreekt hij zijn oratie uit.

Uit onderzoek onder de Top 20 van de GGZ- instellingen blijkt dat er sporadisch structureel, wetenschappelijk onderbouwd of uitgebreid wordt stilgestaan bij de therapeutische impact van de huisvesting op cliënten. Meer dan driekwart geeft zichzelf een matige of mindere beoordeling op dit vlak. Hoewel er positieve uitzonderingen worden genoemd, geven de meeste geïnterviewden de GGZ-sector als geheel een matig cijfer wat betreft de therapeutische impact van de behandelkamers. Een aantal toonaangevende partijen hebben al positief gereageerd op een voorpublicatie van dit onderzoek, uitgevoerd door MADE-Life Stichting.