Slapeloosheid bleek het negatieve effect van ADHD-symptomen op de psychische gezondheid en productiviteit van volwassenen te versterken. Dit gold voor beide typen ADHD-symptomen, namelijk aandachtstekort en hyperactiviteit, en kon niet verklaard worden door de aanwezigheid van andere psychische aandoeningen.
In het onderzoek werd gebruik gemaakt van gegevens van de studie NEMESIS-2 (Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study-2, een grootschalige studie uitgevoerd door het Trimbos-instituut naar de psychische gezondheid van de algemene volwassen bevolking. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van alle gegevens van de 4618 deelnemers die aan de derde meting van deze studie deelnamen. In een mondeling gesprek werden ADHD-symptomen bepaald met een gevalideerde screener over aandachtstekort en hyperactiviteit (Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS) Screener) en symptomen van slapeloosheid met de gevalideerde Insomnia Rating Scale (IRS).
Het volledige artikel is gepubliceerd in Psychological Medicine, 2020 van Andel E, ten Have M, Bijlenga D, Beekman ATF, de Graaf R, Sandra Kooij JJ (2020). Combined impact of ADHD and insomnia symptoms on quality of life, productivity, and health care use in the general population. Psychological Medicine 1–12. https://doi.org/10.1017/S0033291720001592
Bron: Trimbos Instituut
Lees meer over slaapproblemen en ADHD, diagnostiek en behandeling
Meer over ADHD en slaapproblemen, vind je in hoofdstuk 14 van het nieuwe handboek Slaapstoornissen in de psychiatrie. Slaapstoornissen en ADHD zijn gedurende de levensloop zo nauw met elkaar verweven dat ze elkaar in stand lijken te houden en te versterken. De delayed sleep–wake phase disorder (DSPD), ofwel de vertraagd slaap-waakritmestoornis, komt het meeste voor, bij 73–78 % van de kinderen en volwassenen met ADHD. In het hoofdstuk wordt ingegaan op de relatie tussen de biologische klok en het vóórkomen van slaapstoornissen en symptomen van ADHD gedurende de levensloop. Verder komen aan bod de diagnostiek en behandeling van ADHD en de bijkomende slaapstoornissen, en de invloed van ADHD-medicatie op de slaap. Auteurs: dr. Denise Bijlenga en prof. dr. Sandra Kooij.
Bekijk de inhoudsopgave Hoofdstuk 14 over ADHD en slaapproblemen >
Hoofdstuk 14. Aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis (ADHD)
| 14. | Aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis (ADHD) |
| 14.1 | Inleiding |
| 14.1.1 | Etiologie van ADHD |
| 14.1.2 | Neurobiologie |
| 14.1.3 | Symptomen en dysfunctioneren |
| 14.1.4 | Presentatiewijzen |
| 14.1.5 | Comorbiditeit |
| 14.1.6 | Screening en diagnostiek van ADHD bij volwassenen |
| 14.1.7 | Behandeling van ADHD |
| 14.2 | Slaapproblemen bij ADHD |
| 14.2.1 | Slaapproblemen en -stoornissen bij ADHD |
| Vertraagde slaapfase | |
| Restless legs syndrome | |
| Andere slaapproblemen en -stoornissen | |
| 14.2.2 | Slaapproblemen en ADHD-symptomen: etiologie |
| Levenslange samenhang | |
| Anatomische en functionele overlap | |
| Genetische factoren | |
| Omgevingsfactoren | |
| Leefstijlfactoren | |
| 14.2.3 | Invloed van ADHD-medicatie op de slaap |
| 14.2.4 | Gevolgen van slaaptekort bij ADHD |
| Overgewicht | |
| Lichamelijke aandoeningen | |
| Winterdepressie | |
| Kortere levensverwachting | |
| 14.2.5 | Effect van behandeling van slaap op ADHD-symptomen |
| Gedragsmatige interventies | |
| Chronobiologische interventies | |
| Operatieve interventies | |
| Medicamenteuze behandelingen | |
| 14.2.6 | Tijd om de ADHD-diagnose te herzien? |
| 14.3 | Diagnostiek en behandeling van slaapproblemen bij ADHD |
| 14.3.1 | Diagnostiek van slaapproblemen bij ADHD |
| Vertraagde slaapfase, insomnie en hypertensie | |
| RLS/PLMD | |
| Slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen | |
| Slaap-epilepsie en narcolepsie | |
| Slechte slaapkwaliteit en vermoeidheid | |
| 14.3.2 | Behandeling van slaapproblemen bij ADHD |
| 14.3.3 | Behandeling van DSPD en insomnie bij ADHD |
| Psychoeducatie over slaap bij ADHD | |
| Chronotherapie bij ADHD | |
| 14.3.4 | Behandeling van RLS/PLMD bij ADHD |
Bekijk de volledige inhoudsopgave van het boek ‘Slaapstoornissen in de psychiatrie’ >
Gerelateerde informatie
- Beter slapen met ADHD, Lena Keuppens, Elien Beerts, Finja Marten, prof. dr. Dieter Baeyens, Dr. Bianca Boyer, Marije Kuin, prof. dr. Saskia Van Der Oord, Uit: Kind en Adolescent Praktijk, nr. 4/2020
- ADHD-Vragenlijst (AVL) voor kinderen van 4 t/m 18 jaar, ook digitaal afneembaar met Testweb.
Bestelinformatie Handleiding > - Herkennen van ADHD bij volwassenen – Diagnostiek en behandeling in de klinische praktijk, Jan Willer
Bestelinformatie >
