Door de corona-crisis stapten veel therapeuten over op Zoom of Skype, of speciaal beveiligde online platforms. Tegen de verwachting in werkt het in veel gevallen beter dan gedacht. Dit blijkt uit onderzoek van de Technische Universiteit Eindhoven.
Volgens Milou Feijt, promovenda in de onderzoeksgroep Human Technology Interaction, en één van de onderzoekers, waren veel therapeuten tot nu toe erg huiverig. Bang voor technische problemen en de verwachting dat het virtuele contact afdoet aan de kwaliteit van de behandeling. Ook vindt men vaak dat dit soort middelen worden opgedrongen door verzekeraars of management om kosten te besparen.
Onderzoek online werken
Feijt en haar collega’s vroegen vanaf 1 april, ongeveer twee weken na het instellen van de intelligente lockdown, een representatieve groep van 51 Nederlandse therapeuten naar hun ervaringen en de gevolgen van het virtuele contact voor zichzelf en hun cliënten. Vanwege corona vond het onderzoek noodgedwongen plaats via online vragenlijsten.
Voordelen
De deelnemers rapporteerden een aantal voordelen van het online werken. Zo verliepen de sessies vaak efficiënter, omdat zowel zijzelf als hun cliënten minder tijd kwijt waren aan reizen, en waren de gesprekken inhoudelijker. Het laagdrempelige karakter van het videobellen zorgden er ook voor dat therapeut en cliënt elkaar vaker en korter konden spreken, wat gunstig was voor de therapeutische relatie. Volgens de therapeuten waren ook hun cliënten overwegend positief. Sterker nog: sommigen hadden juist baat bij de therapie-op-afstand, omdat ze zich minder geremd voelden om zich te uiten.
Nadelen
Er waren natuurlijk ook nadelen. Veel problemen waren van technische aard, zoals een haperende internetverbinding, andere hadden te maken met het feit dat de behandelaars hun cliënten nu spraken via een scherm. Belangrijke non-verbale signalen, zoals houding, handbewegingen en geur, vielen daardoor weg. Het was daardoor lastiger om direct contact te maken met hun cliënt, zeker bij zeer emotionele gesprekken of crisissituaties.
Ook bleek therapie-op-afstand minder geschikt voor het behandelen van trauma’s, en voor mensen met psychotische of sociale angstklachten. Ook sessies met kinderen en groepen werken minder goed via online therapie.
Blended care
Volgens Feijt is het van groot belang dat de technische problemen worden opgelost, wil eMental Health op lange termijn echt een succes worden. Ook zoekt ze samen met collega’s manieren om het contact-op-afstand voor zowel therapeuten als cliënten te verbeteren. Te denken valt aan technische oplossingen die het gemis aan non-verbale communicatie compenseren, zoals sensoren aan vingers, die de therapeut informatie geven over de emotionele toestand van de cliënt.
Overigens denkt de onderzoekster niet dat therapeuten in de toekomst, als corona eenmaal is overwonnen, allemaal zullen blijven zoomen of skypen. Ze gelooft meer in blended care, waarbij zowel face-to-face als online elementen worden ingezet, afhankelijk van de behoefte en de situatie.
De onderzoeken maken deel uit van het project Serious Games for Professional Skills, een samenwerkingsverband tussen TU/e, GGzE, Fontys, Tranzo en Philips, en wordt gesubsidieerd door het NWO. Klik hier verder naar de project-website.
Referentie
Feijt, M., Kort, Y. de, Bongers, I., Bierbooms, J., Westerink, J., & IJsselsteijn, W. (2020). Mental Health Care Goes Online: Practitioners’ Experiences of Providing Mental Health Care During the COVID-19 Pandemic. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, doi: 10.1089/cyber.2020.0370
Bron: TU/e
